Không phải tự nhiên mà những bệnh nhân trầm cảm thường thu mình lại và tự “tiêu hoá” nỗi đau của mình, nhất là những người có mức độ trầm cảm nặng. Khi mà sức khoẻ tinh thần ngày được quan tâm, cụm từ trầm cảm ngày một phổ biến, thì vô tình nó lại càng đẩy những người mắc trầm cảm vào một tình huống mà họ không thể bộc bạch chuyện đó với bất kì ai, vì nỗi sợ bị phán xét và cho rằng họ đang “chạy theo trào lưu”.
Vậy nên, việc khuyên một người bị trầm cảm điều trị tâm lý cũng sẽ rất khó, vì nếu không khéo sẽ khiến họ xảy ra phản ứng ngược bởi nhiều nguyên nhân:
1. Họ sợ bị đối xử như bệnh nhân
Người bị trầm cảm thường không coi những dấu hiệu tâm lý họ gặp phải là một căn bệnh, nên khi bị yêu cầu đi điều trị tâm lý hoặc gặp chuyên gia tâm lý, họ sẽ cảm thấy bị đối xử như một bệnh nhân. Điều này đến từ việc những cảm xúc tiêu cực của họ chủ yếu xoay quanh bản thân, thế giới xung quanh, và tương lai phía trước, họ nghi ngờ bản thân và cũng mất kết nối với các mối quan hệ xã hội. Vì thế, khi được ai đó khuyên điều trị tâm lý, họ sẽ nảy sinh tâm lý phản vệ, nghĩ rằng mọi người đang xem họ như một bệnh nhân mắc bệnh, không hiểu được những gì họ đang trải qua.
2. Họ lo ngại bị đánh giá
Những người bị trầm cảm trong xã hội hiện đại càng có xu hướng giấu mình đi, che giấu mọi cảm xúc tiêu cực và tỏ ra bình thường vì sợ bị người khác đánh giá. Có một sự thật rằng những người bị trầm cảm khi họ còn ra tín hiệu “cầu cứu” tức là họ vẫn còn muốn vượt khi họ chọn im lặng tức là họ đã từ bỏ.
Tuy nhiên, với việc cụm từ trầm cảm ngày càng bị lạm dụng trên mạng xã hội, và sự khắt khe của những thế hệ trước với người trẻ với những định kiến về “thế hệ mỏng manh”, các bạn trẻ là những người trực tiếp bị chặn đi cơ hội được “kêu cứu”, được tìm kiếm sự giúp đỡ chỉ vì lo ngại những lời đánh giá và xem thường từ những người xung quanh.
3. Họ không muốn chia sẻ câu chuyện cá nhân cho người lạ
Người bị trầm cảm thường trải qua những cú sốc tâm lý hoặc những cảm xúc tiêu cực tích tụ lâu ngày do những hoàn cảnh, câu chuyện trong cuộc sống của họ. Những cú sốc này thường đến từ nỗi đau mất người thân, bị phản bội, đổ vỡ trong hôn nhân,… Chính vì những câu chuyện riêng tư như thế, nên sẽ rất khó để họ mở lòng và chia sẻ những vấn đề trên cho bác sĩ tâm lý.
4. Họ không nhận thấy được tính nghiêm trọng của trầm cảm
Chờ đợi cho bệnh trầm cảm tự qua sẽ khiến cho bệnh trầm cảm ngày càng nghiêm trọng hơn. Theo một nghiên cứu của Nelson, nếu càng trì hoãn điều trị lâu thì cơn trầm cảm sẽ càng khó kiểm soát và khả năng tái phát khi ngừng điều trị cũng sẽ càng cao hơn. Ngoài ra, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy bệnh trầm cảm không được điều trị có thể góp phần gây ra hoặc làm trầm trọng thêm sức khoẻ thể chất như mất ngủ, rụng tóc, luôn trong trạng thái uể oải thiếu năng lượng, thậm chí là trần trọng hơn các vấn đề về tim mạch với người có tiểu sử bệnh tim.
Chúng ta có thể làm gì?
Để có thể vượt qua được những trở ngại tâm lý là một hành trình dài, và thái độ cùng sự kiên nhẫn của người đồng hành là một yếu tố vô cùng quan trọng để cho người bị trầm cảm cảm thấy an toàn và dựa dẫm. Khuyến khích họ tham gia các buổi tư vấn tâm lý trị liệu và đồng hành cùng họ trong 1-2 buổi đầu là điều nên làm để họ dễ dàng mở lòng chia sẻ với chuyên gia tư vấn.
Đối với chính bản thân người bị trầm cảm, hãy xem việc trị liệu tâm lý như một biện pháp để giúp bản thân có một chiếc phao cứu sinh bám lấy giữa biển đen, có thêm người giúp đỡ để thoát ra khỏi những cảm xúc tiêu cực dày vò thân - tâm - trí mỗi ngày.
Nguồn tham khảo:
https://www.webmd.com/depression/features/depression-why-arent-you-getting-treatment
https://www.verywellmind.com/worst-things-to-say-to-someone-who-is-depressed-1066982
